DÜZENLİ BİR AİLE HAYATI

Çocuk uzlaşma içinde olduğu bir aile hayatı sürdüremiyorsa; sağlığını koruması, kendini derslere verebilmesi, üretken ve başarılı olması güçleşmektedir.

 

Anne-baba olarak, verdiğimiz mesajlarda lütfen birbirimizle çelişmeyelim.

 

Aile, Hissi Bir Evlilik Oyunu Mudur?

 

Aile; eşlerin birbiriyle sağlıklı bir iletişim kurarak sevgi ve saygıyı öğrendikleri, böylece kendilerini  ve çocuklarını eğittikleri bir Eğitim Yuvasıdır.

 

Gerçekleri ana hatları ile çocukların ruhlarına nakşeden anne-baba, geliştiren de öğretmendir.

 

Eğer anne-babalar çocukları ile şakalaşıp beraber eğlenirlerse, çocukları onların öğütlerini dinlemeye daha istekli olurlar.

Sevgi dolu bir baba; erkekte başarı, kızda ise kişisel uyum etkisi yapar.

Sıcak ve sevecen babalar, çocuklarda cinsiyet rollerinin gelişimini de etkiler.

Erkek çocukların büyüme sürecinde babalarından erkeklerin ilgilerini, faaliyetlerini ve sosyal davranışlarını öğrenir.

            Kız çocukları ise erkeklerle güvenli ve rahat ilişki kurmayı öğrenir.

 

 

AİLE, İNSAN İLİŞKİLERİNİN SERGİLENDİĞİ BİR SAHNE GİBİDİR.

Çocuk bu sahnede, insan ilişkilerini bütün karmaşık yönleriyle gözlemler ve yaşar.

 

İnsan ilişkilerini belirleyen anlaşma, uzlaşma, iş birliği gibi olumlu nitelikleri de, çekişme ve çatışma gibi olumsuz nitelikleri  de bu sahnede kazanır.

 

Okula gönderirken neşeli ve güler yüzlü olmanız, onun okul çalışmalarında uyumlu ve başarılı olmasında önemli bir etkendir.

Çocuğun, ebeveynlerinin öğretmenleriyle olumlu ve uyumlu bir iletişim kurduğunuzu görmesi, onun hem okula ilişkin tutumunu hem de başarı düzeyini olumlu yönde etkileyecektir.

 

 

 

v  Çocukların sağlıklı gelişmesi için; onlarla sürekli iletişim içinde bulunun. Onların özelliklerini bilin, tanıyın. Kişiliklerine saygı gösterin. Onlara zaman ayırın, sohbet edin.

BIRAKIN OYNASIN

                 Oyun, en iyi öğrenme ve gelişme ortamıdır.

 

Çocuğunuza, hangi yaşta olursa olsun, oyun oynaması ve arkadaşlarıyla birlikte olması için imkan sağlayınız.

 

Çünkü çocukların sağlıklı gelişmesinde, oyunun ve arkadaş grubunun rolü büyüktür.

 

 

 

 

 

            OKUL VE DERSLER

 

 

Bu dönemde dersler ayrı bir öneme sahiptir. Aldığı notlar iyi oldukça sosyal çevresi tarafından kabul görür, değerli olduğunu hisseder.

Motivasyon önemlidir fakat çabuk sıkılırlar sık sık çabası ödüllendirilmelidir.

Yasaklamalar  yerine özendirmeler etkilidir. 

 

      v  Okul başarısı yüksek çocukların geçmişine baktığımızda, onlara sarılan, öpen, küçüklüğünde ilgilenen bir babayı görürüz.

 

 

 

v  Teşvik Sözleri

 

Teşvik sözlerinde ne akıl verme ne de ödül var. Sadece çabanın fark edilmesi, çocuğun yaptığı işe güven duyması ve takdir edilmesi vardır.

 

            Teşvik sözleri ile ulaşacağımız nokta; çocuğumuzun kendi geleceğine sahip çıkması, çaba ve gelişmelerinin fark edilmesi ve olumlu yönlerinin vurgulanmasıdır.

 

SABIRLI OLUN, ACELECİ DAVRANMAYIN

 

Nasıl bir evlat sahibi olacağımız bizim elimizde değil. Ama nasıl bir anne-baba olacağımız bizim elimizde.

Sabır olmadan asla!!!.. Ebeveynliğin birinci şartı sabırdır.

 

Tercih edilen anne-babalar olursak zamanla tercih ettiğimiz gibi çocuklar yetiştirir ve tercih edilen bireylerin yetişmesine vesile olmuş oluruz.

 

 

ANNE-BABAYA DÜŞEN

Çocuklar ileride kendi anne babaları gibi birer ebeveyn olurlar. Çocukken kendi anne-babaları onlara nasıl davranır, nasıl bir tutum sergilerse onlar da ileride çocuklarına aynı tutumu sergileyecektir. Çünkü çocuklar taklit yoluyla ebeveynlerini kendilerine rol model seçerler. Anne-babanın her davranışı çocukta bir iz bırakır. Bu yüzden iyi bir çocuk yetiştirmek büyük bir özen ve emek ister. Çocuklar sizin elinizde birer hamurdur, onları bu yaşlarda nasıl şekillendirirseniz öyle hayatına devam edecektir.

 

Çocuklara hayatta kurallar olduğu ve bunlara uymanın zorunlu olduğu anlatılmalıdır. Kurallı ve planlı yaşamanın kendilerine kazandıracakları konuşulmalıdır. Hayatta herkesin belirgin bir rolü olduğu gösterilmelidir. Anne yemek yapıyorsa, baba para kazanıyorsa kendisinin de derslerine çalışmasının görevi olduğunu kabullenmesi sağlanmalıdır. Ancak bu kurallar uygulanırken tutarlı davranılmalıdır. Anne-babanın tutarlı olması çok önemlidir. Annenin koyduğu kuralı baba yıkarsa çocuk kuralların bozulabileceğini görür ve işine geldiği gibi davranır,anne babayı kullanmaya başlar. Çocuğa kurallar dahilinde bir rol yüklendiğinde, bunun dışında bir sorumluluk vermek de yanlıştır. Örneğin, çocuk işçi olarak kullanmak ve ya ev işlerinde kullanmak gibi.

 

Her çocuk birbirinden farklıdır. Çocuğunuzu olduğu gibi kabullenip başkalarıyla kıyaslama yapmamalısınız. Ayrıca her çocuğun belli bir seviyesi vardır. Bu seviyenin üzerinde bir beklentiye girmek de çocuğu strese sokar.beklentileri karşılayamadığını gören çocuk kendini yetersiz,eksik hisseder ve içe kapanır.

Televizyon İzlemenin Yararları ve Zararları

Günümüzde birçok insan televizyona sahiptir. Ve birçok insan ortalama 3 saatten fazla zamanı televizyon başında geçirmektedir. Peki, televizyon iletişimin doğru kullanarak mı geçirmektedirler? Cevabı tabi ki hayır. Birçok TV programı insanların sadece hoş vakit geçirmeleri için tasarlanmış olup, insanları farkında olmadan hantallığa ve zayıf bir beyne iten otomatik makine haline getirmektedirler.

Yararları

a. Çocukları eve bağlayarak ailede ortak ilgiler yaratıp aile mutluluğunu

gerçekleştirir.

b. Çocuğun kültürünü geliştirir.

c. Çocuğu düşünmeye tevşvik eder.

d. Çocukların ilgi ve hayat alanlarım genişletir.

e. Çocukların estetik zevklerini geliştirir.

 

 

Televizyonun çocuklar üzerindeki olumsuz etkilerinden birisi, şiddet duygularını uyarmasıdır. Saldırganlık içerikli programlar çocukları da saldırgan olmaya yöneltmektedir. Çocuk, kitle iletişim araçlarının günlük ve anlık tatmini için kullanır. Toplumun modellerini öğrenmek için değil. Fakat bu arada bilinçsiz olarak bunları da öğrenmekte ve toplumsallaşmaktadır.

Gelin televizyonun zararlarını maddeler halinde inceleyelim;

·         Bütün günü televizyon başında geçirmek insanın bağışıklık sistemine zarar vermektedir, ayrıca televizyondan yayılan ışığın melatonini azaltması nedeniyle hormonal dengesizliklerin yanı sıra kansere bile yol açmaktadır.

·         Çok televizyon izleyen çocukların ruhsal dengesizlik yaşaması, ayrıca erken ergenlikle karşı karşıya kalmaktadırlar.

·         Günümüzde artık çok rahat etkisini gösteren, şiddet, cinsellik, uygunsuz haber ve seviyesiz programlar insanların psikolojik rahatsızlıklara itmektedir. Bu ise bilinçsiz ve geri kalmış bir topluma hazırız demek anlamına gelmektedir.

·         Birçok programcı kendi reytingleri uğruna insanların zaaflarını kullanarak bizleri bir nevi "aptal" durumuna düşürmektedirler.

·         Çok televizyon başında durmak, imsomnia gibi uyku problemine yol açmaktadır.

·         Televizyon görsel içerik olduğundan, insanlara izlerken düşünme imkanı vermez. Beyinin tek lob'unu çalıştırdığı için, zeka gelişimine katkıda bulunmaz. (Belgesel tarzı bilgi içerikli yayınlar hariç.)

·         Göz bozulmalarına neden olur.

·         Dikkat dağınıklığı ve unutkanlığa yol açar.

·         Çocuklarda televizyon karakterini örnek alarak, suç oranı artabilir. (Örnekleri vardır.)

·         İnsanları gerçekten koparma ve hayalciliğe yönelik yaşam oluşturur. Bu ise büyük bir psikolojik rahatsızlık haline gelebilmektedir.

·         Kendi kültürünü unutma.

Evet televizyon aslında bilinçli kullanıldığında, insan hayatını oldukça kolaylaştıran bir iletişim aracı olabilir. Ne yazık ki insanlarımız artık televizyonun esiri haline gelmişken, bilinçli bir kullanım söz konusu değildir.

Anne Baba Olarak Bu Konuda Yapabileceklerimiz

 

·         Çocuklarımızın televizyonda seyrettiklerinden haberdar olmamız, zaman zaman onlarla birlikte oturup aynı programları seyretmemiz ve izledikleri üzerine konuşmamız,

·         Seyredecekleri konusunda seçici olmalarını sağlamamız, ardarda devam eden çizgi filmlerin hepsini seyretmek yerine gerçekten sevdiklerini, ilgi duyduklarını belirmesi için yönlendirmemiz,

·         Seyretmek istediği program bittiğinde televizyonu kapatıp farklı bir faaliyete ondan sonra başlamasını sağlamamız. Yemek yemek, oyun oynamak, masa başında çalışmak gibi bir etkinlik yaparken televizyonu kapalı tutmamız, böylece etkinlik yaptığında alınacak verim artacaktır. Ayrıca hep vurgulandığı gibi, günümüz şartlarında tüm ailenin bir araya gelebildiği ender zamanlardan biri olan yemek sofrası aile fertlerinin neşe içinde sohbet edecekleri, iletişim kuracakları mekanlar olmalıdır, Televizyon karşısında yenen yemek bunu engellemektedir.

·         Televizyon seyredilecek süreyi kısıtlı tutmamız, televizyona alternatif yapabileceği keyifli faaliyetlerin listesini beraber hazırlamamız, onunla hoşlanacağı etkinliklerde birlikte kaliteli zaman geçirmemiz,

·         Oyun oynamak aile içi ilişkilerin niteliği açısından da yararlı olacak, ilişkileri, karşılıklı duygu ve düşünce paylaşımlarını zenginleştirip, geliştirecektir. Günümüzde televizyonda seyredeceklerini kaçırmamak için ev dışı yapılan programlara katılmak istemeyen veya programını dizi saatlerine göre yapan, arkadaşları ile buluşmayı reddeden, gezmeye götürülmeye tepki veren, erken yatmaya direnç gösteren, sabah okula giderken hazırlanmakta zorlanan çocuk sayısı az değildir.

·         Televizyonu odanın en çekici yerine koymamamız,

·         Televizyonu kafamızı dinleyeceğimiz bir fırsat olarak görüp, çocuk bakıcısı ve susturucusu olarak kullanmamamız gerekmektedir.

 

Çocuklara Kitap Okuma Alışkanlığı Kazandırmak İçin Öneriler

 

Kitaplar da en az oyuncaklar kadar çocuğun zeka gelişimini, konuşma ve düşünme yetilerini destekler.

Çocuklar anne babalarıyla birlikte olmaktan çok hoşlanırlar. Hele de birlikte bir oyun oynamak ya da bir şeyler yapmak... bu yüzden kitapları onların hayatlarının bir parçası yapmanın en etkili yolu birlikte okumaktır. Kitap okurken yalnızca objeleri değil, duyguları da tanıması için rehberlik etmek önemlidir. Böylece çocuk hem başkalarının duygularını anlama hem de kendi duygularını ifade etme becerisini geliştirecektir.

 

Çocuğunuz ne kadar küçük olursa olsun ona kitap okuyun. " Ben kitap okurken o başka bir şey yapıyor ama..." Özellikle annelerin sık sık kurdukları bu cümlenin nedeni çocuğun çabucak dağılabilen dikkatidir. Çocuğun dikkatini uzun süre aynı noktada tutamayabilirsiniz ama bu süreyi olabildiğince uzatmanız için size bazı ipuçları verebiliriz:

 

• ·         Kitap okurken hikayedeki kahramanları özelliklerine göre seslendirmek, farklı tonlama ve mimikler kullanmak çocukların ilgisinin canlı kalmasını sağlayacaktır.
• ·         Farklı boyut ve renklerde kitaplar almaya çalışın. Kitap alışverişini onunla yapmanız daha sağlıklı olacaktır. Onun seçtiği resimler, onun sevdiği tarzda kitaplar dikkatini vermesi için çok önemli nedenlerdendir.
• Özellikle küçük çocuklara yönelik kitapların kolay çevrilen (anne-baba okurken kitabın sayfalarını çocuğun çevirmesi önemlidir) hemen yıpranmayan sayfaları  olmasına dikkat edin.

·         Kitapta tekrar eden kelimeler varsa bunları okurken parmağınızla gösterip çocuğunuzun da tekrarlamasını isteyebilirsiniz.

·         İlkokul çağından küçük olan çocuklara kitap alırken kafiyeli ya da tekrarlı isimler tercih etmenizde yarar var. "5 Çocuk 5 İstanbul" "Ton Ton Bon Bon" gibi.

·         Çocuğun ilgi duyduğu konularla ilgili kitaplar seçin. Kamyonlar, hayvanlar, arabalar ya da oyuncaklar gibi.

Yaratıcılığını da etkiler.

Kitaplar çocuğun hayal gücü ve yaratıcılık becerisinin gelişmesinde de oldukça etkili. İlk zamanlarda kendi çevresi ile ilgili bilgi edinme aracı olan kitaplar, yıllar geçtikçe çocuğun kendi dünyası dışındaki başka hayatları da keşfetmesine yardımcı olur. Kitaplar hem hikayeleri hem de resimleri ile çocuğun fantastik dünyasını derinleştirir. Farklı duygular, yaşantılar, olaylar kitaplar sayesinde çocuğun dünyasının bir parçası olur.

Sakın zorlamayın!

Çocuk sırf anne-babası istiyor diye değil, kendi içinden geldiği için kitaplarla ilgilenmelidir. Ebeveynler öncelikli olarak kendi okuma alışkanlıklarını mercek altına almalılar. Unutmayın, sizi model alan çocuğunuzun kitap sevmesi için en mühim yol sizin de kitap sevmenizdir. Çocuğunuza kitap okumak ve hikayeler anlatmanın dışında sizin de kitap veya gazete, dergi okumanız onu teşvik eder.

Kitap seçiminde dikkat edilmesi gerekenler

·         Yaş grubuna uygun kitap seçmek.

·         İlgi alanlarına göre ya da sevebileceği türden kitaplar almak.

·         Gerçekten düzgün bir eğitmen ya da pedagog ile çalışan yayınevlerinin kitaplarını tercih etmek.

·         Kitabı önce siz ayrıntılı olarak inceleyin. Çünkü raflardaki bazı kitaplar gerçekten çocuğun dünyasını alt üst edecek türden resim ve hikayelerle bezenmiş olabiliyor.

 Yaşına Göre Hangi Kitap?

              

0-3 yaş: Bu döneminde bol resimli, az yazılı kitaplar ilgisini çeker. Birbirinden farklı nesneleri (hayvanlar, taşıtlar, meyveler-sebzeler) resimler ile tanıtan kitaplar ya da kartlar ilk 3 yılda çok önemli. Bu dönemden başlayarak bol resimli, tekrar eden kelimelerden oluşan kısa hikaye kitaplarını çocuğunuza okuyabilirsiniz.

3-6 yaş: Bu dönemde masallar, tekerlemeler, kısa hikayeler ilgisini çeker. Bu yaşlardaki çocuklar tekrarları severler, aynı masalı onlarca kez dinleyebilirler ve bundan çok büyük keyif alırlar. Bu dönemdeki kitapların yine bol resimli ve az yazılı olması tercih edilmelidir.

7-10 yaş: Bu dönem çocukları için de görseller önemlidir, ama resim oranı önceye göre daha az ve yazıya ağırlık veren kitaplar tercih edilmelidir. Kahramanları çocuk olan hikayeler, hayvanlar ve doğa ile ilgili kitaplar ilgilerini çeker. Fıkralara, bilmecelere ve bulmacalara da bu dönemde ilgi göstermeye başlarlar.

Kitap okumak niçin önemlidir?

·         Çocuğun zihinsel gelişimine yardımcı olur: Kitap ve hikayeler çocuğun imaj oluşturmasına ve sembollerle düşünme yeteneğinin gelişmesine yardımcı olur. Karakterler ve olaylar onun düşünmesini ve soyutlama yapmasını sağlar. Bu beceriler zihinsel gelişim için çok önemlidir.

·         Kendi yaşantılarını yeniden canlandırmasını sağlar: Hikayeler çocukların baş edemedikleri durumları yeniden canlandırarak gerçek yaşamda çözüm bulamadıkları olayların üstesinden gelebildiklerini görmelerini sağlar. Bu yaşantılar daha sonra içselleştirilerek çocukların kişiliğinde güçlü noktalar olarak kendine yer bulur.

·         Çocuğun farklı düşüncelerle tanışmasını sağlar: Çocuk böylece kendi düşüncelerini oluşturur ve yaşı ilerlediği zaman kendi kabul etmediği düşüncelere karşı koyabilir.

·         Kitap okumak çocuğa hayatı tanımada ve anlamada önemli bir işlev sağlar. Bazı masallar ve karakterler vardır ki anne-baba ve çocuk arasında bir bağ kurabilir. Çocuklar birtakım kahramanlarla özdeşleşmek ihtiyacını duyarlar ve eğer onlara iyi örnekler verilmezse bu yeri doldurmak için güncel kahramanlara kayarlar. Bu durum da çocuklarda olumsuz bir karakter gelişimine sebep olabilir.